Հիվանդանոցային գրադարան հասկացության մասին

Նախնական ուսումնասիրության արդյունքում  աշխատանքային խումբը համոզվեց,նրանում, որ հիվանդանոցային գրադարանների հայեցակարգը տարաբնույթ է աշխարհի տարբեր մասերում: Օրինակ պարզվեց, որ որոշ երկրներում «հիվանդանոցային գրադարանը»  համարյա միշտ նշանակել է կենսաբժշկական գիտությունների և առոջջապահական գիտությունների  գրադարան: Մյուս երկրներում դա պարզապես եղել է գրադարան զբաղեցնող նյութերով հիվանդների համար: Կան նաև երկրներ, որտեղ  «հիվանդանոցային գրադարանը» դա կամ կենսաբժշկական  գիտությունների գրադարան  կամ առողջապահության մասին գիտություն է կամ էլ հիվանդների համար զբաղեցնող նյութերով  կամ էլ  տեղեկատտվություն առողջապահության մասին գրադարան:Հաշվի առնելով հասկացության երկիմաստությունը ղեկավարությունը փորձ արեց խուսափել նրա օգտագործումից: Շատ դեպքերում դա անհնարին էր՝ օրինակ հիվանդների համար գրադարանի պատմությունը ներկայացնելիս: Հետևաբար ընթերցողը որ  «հիվանդանոցային գրադարանը»  հասկացությունն օգտագործելուց պետք է նկատի ունենար, որ այն նշանակում է գրադարան հիվանդների համար սահմանված կարգով տրամադրում է ժամանցային գրականություն հաճախ համապատասխանացնելով տեղեկատվական նյութերով առողջության մասին:

                       Ներածություն

      Փաստարկներ օգուտ այդ ձեռնարկի

Նախքան վերանայման շարունակելը,  աշխատանքային խումբը մանրամասն քննարկեց,թե իր կարծիքով աշխարհում ի՞նչ փոփոխություններ են տեղի ունեցել հիվանդների համար գրադարանի հետ կապված, ինչպես նաև համապատասխան խնդիրները, նրանց նույնականացման և նոր խմբագրությամբ ներկայացման համար:Գլխավոր ուշադրությունը հատկացվում էր նրան, որ ինչպես առողջության մասին հոգալու ոլորտի գլոբալ միտումները : Օրինակ հիվանդանոցում մնալու ժամկետը կրճատելու փորձ անել, և հիվանդանոցային պայմանները,որոնք տուժել են ֆինանսների սահմանափակումների պատճառով կարող են ազդել այդ գրադարանների վրա և ի՞նչպես գրադարանները կարողացան հարմարվել դրան(եթե կարողացան): Այնուամենայնիվ գործնական հետազոտման արդյունքում, խումբը հասկացավ, որ թեպետ հիվանդների համար գրադարանի կլիման –ընթերցողների բազան, ռեսուրսները, սահմանափաումները, հնարավորությունները շատ դեպքերում փոխվում է, սակայն  խնդիրը մնում է անփոփոխ, ապա  հիվանդների համար խնամքի աջակցության, գրադարանները     մինչև օրս փորձեցին տրամադրել հնարավորությունների չափով ամենալայն շրջանակին հարմար գրականություն: Դրա հետ կապված   խումբը վերցրեց հրատարակման  նախապատրաստումը  իր վրա: Դրա հետ մեկտեղ նա հասկանում էր, որ ղեկավարությունը ոչ միայն ցույց կտա ուղղությունը, այլև  դրանք կդառնան փաստաթուղթ, որը կգրի գործնական աշխատանքը, և ցույց կտա գործնական աշխատողներին: Խումբը ենթադրում էր,  որ որպես այդպիսին, ի վերջո  կլինեն օգտակար, ոչ միայն նրանց համար, ովքեր մատուցում են գրադարանային ծառայություններ հիվանդանոցի հիվանդներին, ծեր մարդկանց, ֆիզիկական և հոգեկան հաշմանդամությունով մարդկանց, այլև նրանց, ովքեր փորձում են սկիզբ դնել արդարացնել և ընդլայնել այդպիսի ծառայությունը:

  Նախնական ուսումնասիրություն

Նախնական հետազոտություն

  Այդ ղեկավարության նյութերի կազմակերպման համար խումբը սկզբում հավաքեց առավել շատ ընթացիկ տեղեկություններ գործնական աշխատանքի մասին:

Սկզբում նա մեկուսացրել  ու ֆիքսել է իր փորձը      և կոմիտեի փորձը,  որը նա է հիմնել: Արդյունքում երկու խմբերն էլ ,  ներկայացնում են Բուլղարիայի, Կանադայի, Կուբայի, Դանիայի Ֆրանսիայի, Նորվեգիայի,   Ռուսաստանի, Իսպանիայի, Շվեդիայի, Անգլիայի, ԱՄՆ- ի հանրային, կենսաբժշկական, գիտական, հատուկ գրադարանները: Այդ նկատողություններից հետո   խումբը կատարեց գրականության որոնում: Օգտագործելով լայն բնութագրիչները նա դիմեց այնպիսի միջազգային ուղղությունների, ինչպիսիք են մեդլայնը և գրադարանային գրականությունը, իսկ հետո ստացավ ու կատարեց ըստ անհրաժեշտության և անդրադարձավ բոլոր հոդվածներին (անկախ հրատարակչական գործիքներից, չափսերից, և հոդվածների ժանրերից)   մասնավորապես՝ որոնց համար նա եկել է եզրակացության, որ նրանք կապ ունեն     վերանայման հետ:

     Գրականության վերանայման հետ միարժամանակ,   համացանցի միջոցով նա խնդրեց գրադանավարներին, որոնք աշխատում են հիվանդանոցներում, որոնք աշխատում են հանրային գրադարաններում, և բոլոր նրանց, ովքեր եղել են կամ կարող են կապ ունենալ, ծառայություն են մատուցում գրադարանային գործ հիվանդանոցի հիվանդներին տարեց և ֆիզիկական և հոգեկան հիվանդություններով մարդկանց, ուղղարկել տեղեկատվություն: Այդ հարցումները եղան  չափազանց արդյունավետ: Պատասխանեցին գրադարանավարներ 25 երկրներից և սահմանված գումարի դիմաց հաղորդեցին ընթացիկ տեղեկատվություն:  

Հետո խումբը վերանայեց վերջին հավաքածուները խորհուրդներ հավաքեց հիվանդանոցային գրադարանների համար, որոնք առաջ քաշվեցին գրականությանև համացանցի միջոցով: Դրա վկայությունն  էր ազգային գրադարանների կողմից տրված ստանդարտները:

Հույսով գտնել միջին ժամանակը, որոնց ժամանակ հիվանդները  գրադարանների հիմնական հաճախորդներն են,-հիմնականում գտնվում են հիվանդանոցներում, խումբը հավաքեց նաև մաքսիմալ չափով տվյալներ, հիվանդանոցում մնալու միջին  ժամկետը,շատ մեծ անհրաժեշտության դեպքում: Գործը հեշտ չէր: Տեղեկատվությունը  ստիպված էին հավաքել երկրներից, որոնց տվյալները հնարավոր եղավ ստանալ երբեմն անհաշվարկելի էին: Անհետաձգելի օգնության հիվանդանոցները տարբեր երկրներում տրամադրում են  հիվանդներին սպասարկելիս տարբեր ձևերով : Այդ պատճառով կազմակերպում են և տալիս են իրենց վիճակագրությունը տարբեր ձևերով:   Ամեն դեպքում խումբը կարողացավ համեմատել առնվազն 12 երկրներից ներկայացվող չորս մայրցամաքներում,  ստացած արդյունքները, որոնք  ներկայացված են ներքևի մասում:

Վերջապես խումբը խնդրեց մի շարք գրադանավար-պրակտիկանտների, որոնք ներկայացնում են ընդհամենը վեց երկիր և գիտելիքների վեց ոլորտներ, անդրադառնալ և մեկնաբանել դրանք : Նրանց  պատրաստակամությունը աջակցելու առաջարկը  շատ դրական արձագանք և  մեծ ավանդ է ունեցել վերջնական փաստաթթի մեջ:

   Ընտրված արդյունքներ

Ընդհանուր հետազոտությունը ցույց տվեց, որ համաշխարհային պրակտիկայում մինչ օրս գոյություն ունեն  ամենատարբեր  պայմանները: Դժվար, ստեղծվող ինքնուրույն  գրադարաններ հիվանդների համար, զբաղեցնող գրականությամբ և տեղեկատվական ֆոնդերով առողջապահության վերաբերյալ , ինչպես նաև լայնածավալ ծրագրերով և սպասարկումով: Վերջերս ստեղծված ինքնուրույն գրադարանները հիվանդների համար, միայն զբաղեցնող գրականությամբ:

Գոյություն ունեցող և առաջացող  ծրագրեր,  առաջին հերթին աշխատանքը այնպիսի արտաքին հաստատությունների, ինչպիսիք են հանրային գրադարանները կամ կամավորական կազմակերպությունները մատակարարող հիվանդանոցի հիվանդներին և կցված տարեց մարդկանց,  ֆիզիկական կամ հոգեկան խնդիրներով անձանց, զբաղեցնող և որոշ ծառայություններ մատուցող գրականությամբ: Պարզ ծառայություն գրքերի դարակներով, որը կազմակերպում է ոչ գրադարանային բաժանմունքը:

 Գրադարանային սպասարկումը,  որը գտնվում է վերացման եզրին գտնվող ֆինանսական օգնության բացակայության պատճառով:

Տեղական, տարածաշրջանային, ազգային գրադարաններ, և գրադարանային ցանցեր,  որոնք հաղորդում են հիվանդներին բժշկական տեղեկատվություն առավել առաջադեմ օգնություն տեխնիկական ձևերով :

Հետագայում հարցումները ցույց տվեցին, որ մինչ օրս որոշ երկրներում գոյություն ունեն ինքնուրույն գրադարաններ հիվանդների համար, հոգեբուժական և մանկական հիվանդանոցներում :

Հաճելի էր իմանալ, որ  որոշ երկրներում հանրային գրադարանները հաստատված հերթականությամբ ներկայացնում են գրականություն և մատուցում են որոշ ծառայություններ կապված գրադարանների հետ, տարեց մարդկանց տանը մատուցելուն:

Հաշվի առնելով հիվանդանոցի հիվանդներին գրադարանային սպասարկան պահանջը, այդպիսի սուր խնամքի կարիք ունեցող այդ ժամկետում հիվանդանոցում գտնվող,  որը երբեմն համարվում է կրճատվող, խումբը  պարզեց, որ գոյություն ունի շատ մեծ տարբերություն  երկրների միջև : Այդ երկրներում  օրինակ՝ 5,2 մինչև  33,7 օր:

Հետագայում ժամկետի մեջ գտնվող տվյալները ցույց տվեցին, որ հիվանդանոցները մինչ այսօր նկատում են երկար մնալու կարիք, ունեցող  հիվանդների խմբեր: Դրանք որոշ մանկական, օրթոպեդիկ, նյարդաբանական, սրտային հիվանդություններ, ինչպես նաև վարակի, վնասվածքի, նորագոյացություններն ենեցողներն են :  

Հաշվի առնելով գրադարանի հետ կապված բուժման  միտումները,     խումբը չզարմացավ, երբ իմացավ, որ անհրաժեշտ գրականությունը, գրքերի թերապիայի տեսքով, և հետաքրքրությունը նրա հանդեպ  ընդհամենը լրացում էր հիվանդներին խնամելու համար:

Ինչպես ներկայացվում է աճող մեծամասնությամբ մեծանում է   երաժշտության դերը հիվանդներին խնամելու գործում Օրինակ՝ վիրահատությունից առաջ և հետո հանգստանալու համար, ցավերի կամ պալիստիվ բժշկության ժամանակ:

Վերջապես, Ինչպես նկատվում է, տանը խնամելու միտումներ հանգստացնող տանը խնամելու, որը փոխարինում հիվանդանոցում երկար մնալուն, ընդ որում հավանական է, անհրաժեշտ է նաև աջակցություն ավանդական գրադարանի նյութերով՝մասնավորապես տանը իրականացվելիք երաժշտական թերապիայի համար, տանը իրականացվելիք գրքերի թերապիայի համար, ընթացիկ բժշկական տեղեկատվական կարիքները բավարարելու համար:

Աղբյուրը՝